กลวิธีการเขียนบทละครเพลงสุนทราภรณ์ จากประวัติชีวิตครูเอื้อ สุนทรสนาน

กลวิธีการเขียนบทละครเพลงสุนทราภรณ์จากประวัติชีวิตครูเอื้อ สุนทรสนาน

สาวิตา ดิถียนต์

บทคัดย่อ

วงดนตรีสุนทราภรณ์ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. ๒๔๘๒ เป็นวงดนตรีแบบบิ๊กแบนด์ของเอกชนที่ก่อตั้งและดำเนินงานต่อเนื่องยาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์วงดนตรีไทยเพลงสุนทราภรณ์ที่มีมากกว่า ๒,๐๐๐ เพลงมีเนื้อหาครอบคลุมเรื่องราวหลากหลายด้านและสะท้อนสภาพสังคมในหลายยุคสมัย เอกลักษณ์ที่น่าสนใจอย่างหนึ่งของเพลงสุน ทราภรณ์คือบทเพลงมีลักษณะเป็นวรรณกรรม กล่าวคือเนื้อเพลงมีลักษณะของการบอกเล่าเรื่องราว นอกจากนี้บทเพลงสุนทราภรณ์หลายเพลงถูกแต่งมาจากเรื่องราวในชีวิตของครูเอื้อ สุนทรสนาน ผู้ก่อตั้งและหัวหน้าวงดนตรีสุนทราภรณ์ ด้วยเหตุนี้ผู้วิจัยจึงมองว่าหากนำประวัติชีวิตของครูเอื้อ และประวัติวงดนตรีสุนทราภรณ์มาพัฒนาเป็นโครงเรื่องบทละครเพลง จะสามารถได้บทละครเพลงที่มีความเป็นไทย เน้นความหมายของเพลงสุน ทราภรณ์ ถือเป็นการสืบสานบทเพลงสุนทราภรณ์ที่เป็นสมบัติของชาติ และยังเป็นการเชิดชูเกียรติครูเอื้อ สุนทรสนานผู้ซึ่งองค์กรยูเนสโกได้ยกย่องให้เป็นบุคคลสำคัญของโลกอีกด้วย

งานวิจัยชิ้นนี้จึงมีจุดประสงค์เพื่อศึกษาประวัติของครูเอื้อ สุนทรสนานและบทเพลงสุนทราภรณ์ เพื่อนำมาเขียนเป็นบทละครเพลงสุ น ทราภรณ์ที่แสดงถึงเอกลักษณ์ของเพลงและวงดนตรีสนุ ทราภรณ์ ผู้วิจัยเริ่มต้นจากการค้นคว้า รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับครูเอื้อ สุนทรสนาน ประวัติวงดนตรีและบทเพลงสุนทราภรณ์ ตลอดจน
การวิเคราะห์เอกลักษณ์ของวงดนตรีสุ น ทราภรณ์เพื่อนำข้อมูลที่ได้มาใช้ในการพัฒนาบทละคร โดยผู้วิจัยได้พัฒนาบทละครโดยแบ่งเป็น ๔ ขั้นตอน ได้แก่ การวางแก่นเรื่องและประเด็นที่ต้องการนำเสนอ การวางโครงเรื่อง การสร้างตัวละคร และการเลือกใช้เพลง

ผู้วิจัยสร้างบทละครเพลงสุ น ทราภรณ์จากประวัติชีวิตครูเอื้อ สุนทรสนานโดยมีความยาวประมาณ ๒ ชั่วโมง ๓๐ นาที แบ่งเป็น ๒ องก์ ประกอบไปด้วย ๒๗ฉาก และใช้เพลงสุนทราภณ์ทั้งหมด ๔๒ เพลง บทละครเลือกใช้เพลง พระเจ้าทั้งห้ามาเป็นแกนหลักของเรื่อง และนำเรื่องชีวิตรักและการทำงานของครูเอื้อ สุนทรสนาน
มาพัฒนาเป็นโครงเรื่องหลักในแต่ละองก์ การเลือกใช้เพลงนอกจากจะใช้เพลงที่มีความเกี่ยวข้องกับชีวประวัติครูเอื้อโดยตรงแล้ว ยังคำนึงถึงเนื้อเพลงที่ถูกนำมาใช้แทนบทสนทนาในบทละคร ประเภทและจังหวะเพลงที่จะส่งผลถึงจังหวะการดำเนินเรื่องเอกลักษณ์ของเพลง สุ น ทราภรณ์ถูกนำเสนอผ่านความหลากหลายของรูปแบบเพลงภาพสังคมที่สะท้อนผ่านเพลงสุ น ทราภรณ์ในแต่ละยุด รวมถึงตัวละครที่เป็นครูเพลงและนักร้องของวงดนตรีสุนทราภรณ์ที่เป็นที่รู้จัก

คำสำคัญ: การเขียนบทละคร, บทละครเพลง, ละครเพลงไทย, สุนทราภรณ์, เพลงสุนทราภรณ์,

ละครเพลงสุน ทราภรณ์, ครูเอื้อ สุนทรสนาน

(ตีพิมพ์ใน วารสารไทยศึกษา ปีที่ 17ฉบับที่ 2 (กรกฏาคม -ธันวาคม 2564) หน้า 151 -185)

The Strategy of Creating the Suntaraporn Musical Play from Eua Sunthornsanan’s Biography

Sawita Diteeyont

Abstract

The Suntaraporn music band is a private Thai big band that was founded in 1939 and has becomes the longest continuously performing band in Thai music history. There have been more than 2,000 songs created by the band, with the contents of songs being various and reflective of Thai society during the time they were composed. One of the unique characteristics of Suntaraporn’s songs is the literary nature of the lyrics that tell a story in a dramatic way. In addition, some songs were written based on the life of Eua Sunthornsanan, the founder and leader of the band. Thus, it is possible to develop the biography of Kru Eua and history of the Suntaraporn band as the plot for a musical play in order to present the value of Suntaraporn’s music, as well as to honour Kru Eua Sunthornsanan who was granted the World Personalities award by UNESCO in 2010.

Therefore, this research aims to examine the biography of Kru Eua Sunthornsanan and analyze Suntaraporn’s music in order to create a musical play that presents the unique characteristics of his songs and the band. The study included research on Kru Eua’s personal and career life, the history of the Suntaraporn band, interpretation of Suntaraporn’s songs and an analysis of the band’s identity. The script developing process was divided into four parts: establish the main message, develop the plot, create characters and select the songs list.

The play created based on Eua Sunthornsanan’s life is approximately 2 hours and 30 minutes long, divided into two acts, consist of 27 scenes and 42 songs. The song titled Pra Chao Tang Ha was chosen as the core message of the play. The main plot was developed from a conflict in the love life and career path of Kru Eua Sunthornsanan. The songs that were based on Kru Eua’s life were primary selected to be presented in the play, along with other songs that have lyrics that fit the situation and dialogue of the characters. The type and melody of songs was also considered that could affect the rhythm of the play. The unique characteristic of Suntaraporn’s music is presented through the variety in styles of the songs, the refection of Thai society in Suntaraporn’s songs and the characters in the play inspired by the band’s well-known musicians and singers.

Keyword: Playwriting, A Musical Play, Thai Musical Theatre, Suntaraporn, Suntaraporn Songs, Suntaraporn the Musical, Eua Sunthornsanan

(Published in Journal of Thai Studies Volume 17 Number 2 (July – December 2021) Page 151-185)

บทความ/ fulltext :7_Sawita.pdf